Hoe voorkomen we dat afval zomaar op straat wordt weggegooid? En hoe kunnen we meer vrijwilligers werven om zwerfafval te rapen? Hoe krijgen we het gft-afval uit de grijze container en hoe voorkomen we bijplaatsingen? Afgelopen vrijdag was De AfvalSpiegel te gast bij Rijkswaterstaat, dat een landelijke innovatiedag organiseerde voor adviesbureaus rondom (zwerf)afval. Deelnemers waren bureaus die veel weten over afval, maar ook bureaus gespecialiseerd in gedrag in het algemeen.

De AfvalSpiegel mocht meedoen aan de masterclass ‘In sneltreinvaart thuis in gedragsland’. En hoewel veel al wel bekend voorkwam, kon het geen kwaad nog eens te herhalen wat nou echt ten grondslag ligt aan het – voor 90 procent – onbewuste gedrag van mensen. We spraken over de basisvoorwaarden voor gewenst gedrag; willen (motivatie) en kunnen (capaciteit en gelegenheid).

Om de achterliggende oorzaken van ongewenst afvalgedrag te achterhalen, is De AfvalSpiegel gewend niet over één nacht ijs te gaan, maar een goede analyse van het gedrag te maken. Waarom stopt een bewoner de afvalzak niet in de container? Waarom gooit een fietser het blikje op straat? Op die manier zijn gedragsmaatregelen geen schot hagel en eerder effectief. Met enkele simpele aanpassingen kun je soms toch het gedrag al sturen. In de masterclass kwamen enkele voorbeelden voorbij, bijvoorbeeld in het filmpje hieronder over ‘gelegenheid’ in de infrastructuur van het Keizer Karelplein in Nijmegen. Zo kunnen de (soms snelle) ideeën van gedragsbureaus toch een welkome aanvulling zijn.

Je prullenbak ook online?
In gemixte groepen gingen we ‘s middags aan de slag met het zwerfafvalvraagstuk, maar ook hoe we bijplaatsingen kunnen voorkomen, meer vrijwilligers kunnen werven voor het rapen van zwerfafval én hoe we zoveel mogelijk gft uit het restafval kunnen weren. Door middel van mindmappen, het toepassen van trends op de afvalvraagstukken, maar ook associëren met woorden en beelden, ontstonden nieuwe ideeën. En die hoefden gelukkig niet al meteen klaar te zijn voor de praktijk.

Wat bijvoorbeeld als onze prullenbak online zou zijn? Enigzins Big Brother misschien, maar wat als je prullenbak, verbonden via het Internet of Things, aan de afvalinzamelaar doorgeeft wanneer er onverhoopt gft-afval in terecht komt? Of wat als we een Tinder voor zwerfafvalrapers creëren? En gelijk dwarsverbanden leggen met honduitlaters of ploggers?

Aan het eind van de middag zocht Rijkswaterstaat naar een goede match tussen gedragsbureaus en de adviesbureaus op afvalgebied. Enkelen wilden ideeën samen uitwerken en testen. Ook De AfvalSpiegel is na de innovatiedag weer bijgespijkerd. Op naar een duurzame oplossing voor het zwerfafvalvraagstuk!

Laatste nieuws