In iedere gemeente komt het wel eens voor: het ingezamelde GFT-afval is dermate vervuild dat de verwerker het niet accepteert. Een dure grap, zeker als dit steeds vaker gebeurt. Nu sommige milieustraten in deze coronatijd de poorten zelfs gesloten houden en iedereen volop in huis en in de tuin aan de slag is gegaan, is het risico op vervuiling verder toegenomen. Hoe kan een gemeente de vervuiling van GFT het beste aanpakken?

Vervuiling en daarmee ook afkeur van GFT komt vaker voor dan vroeger. Analyses van de Vereniging van Afvalbedrijven laten zien dat de vervuiling toeneemt. In recente analyses is een vervuiling van gemiddeld 3,9% vastgesteld, ten opzichte van 0,58% en 2,3% in respectievelijk 2000 en 2008. Afnemers hiervan stellen hogere eisen aan de kwaliteit dan voorheen, waardoor GFT-verwerkers nog beter letten op de vervuiling. De GFT-verwerkers stellen dat onder de huidige marktomstandigheden een vervuilingsgraad van maximaal 2% noodzakelijk is om de compost te produceren die in de markt gevraagd wordt. Dit hangt af van het type vervuiling. Met name plastic en glas veroorzaken problemen in de compost. Waar mogelijk haalt de verwerker de ergste vervuiling eruit en wordt de vracht alsnog verwerkt. Wanneer het te sterk vervuild is, voert men de vracht af als restafval – en draait de gemeente op voor de kosten.

Onwetendheid of onverschilligheid?
Het eerste wat de gemeente ter voorkoming van de vervuiling kan doen is het identificeren van de probleemgebieden. Monitor de inzamelroutes en bekijk in welke wijken de vervuiling het meest voorkomt. Chauffeurs van de inzameldienst kennen de wijken het best. Zoek dan uit waar de vervuiling uit bestaat. Zorg ervoor dat de verwerker goed uitlegt waarom ze bepaalde vrachten niet accepteren. Gaat het om zakken restafval of gebruiken inwoners plastic zakken om hun GFT-afval mee in te pakken? Met deze informatie kan de gemeente gericht communiceren.

Is er een afvalcoach beschikbaar? Ga dan praten met de buurtbewoners en probeer meer te weten te komen over de redenen van de vervuiling.

Uiteraard zijn allerlei communicatiemiddelen te bedenken. Denk aan een brief aan de inwoners van de buurt in kwestie, met uitleg over wat er gebeurt met het GFT-afval (dus het belang van zuiver GFT) en dat ze gratis compost kunnen ophalen. Maak afspraken met de inzamelaar en deel complimenten uit via groene containerlabels aan bewoners die het goed doen. Stimuleer met gele of rode labels de inwoners waarvan de container vervuild is om beter te scheiden. Zet concreet op de labels wat er wel en niet in mag.

Zijn de inwoners onverschillig? Overweeg dan bekeuringen wanneer ze – ondanks meerdere waarschuwingen – hun scheidingsgedrag niet verbeteren. Of kies ervoor om de container niet te legen. Een controle- en handhavingssysteem dat erop is gericht om sterk vervuilde GFT-containers niet te legen en inwoners hierop aan te spreken, beperkt de kans op afkeur van de gehele vracht bij de overslag/ verwerker. Denk wel: handhaving leidt tot negatievere sentimenten, dus gebruik dit als laatste redmiddel.

Laatste nieuws