Zo betrekt Alphen-Chaam haar inwoners bij een nieuw afvalbeleid

Afgelopen vrijdag organiseerde De AfvalSpiegel samen met de gemeente Alphen-Chaam een bijeenkomst voor zo’n 40 inwoners over het toekomstige afvalbeleid in de gemeente. Deze zogeheten klankbordgroep is een belangrijke schakel in het proces richting een nieuw beleid. Zo zijn de inwoners betrokken en creëert de gemeente draagvlak voorafgaand aan de veranderingen.

In oktober en november hield De AfvalSpiegel voor de gemeente Alphen-Chaam een enquête onder 1300 steekproefsgewijs geselecteerde inwoners. Maar liefst 644 inwoners vulden de vragenlijst in. Meer dan 100 respondenten zeiden daarbij mee te willen denken in een klankbordgroep over de nieuwe manier van afvalinzameling in de toekomst. Afgelopen vrijdag kregen zij de resultaten te horen van de enquête. Er werd gediscussieerd over de voorkeur voor een PMD-zak of een PMD-container, de frequentie van inzameling, maar ook wat het meest belangrijk is: lage kosten, hoge service of een beter milieu?

Afval is emotie…
Iedere dag hebben mensen te maken met afval. Als je veranderingen in het afvalbeleid wil doorvoeren, raakt dat direct het dagelijks handelen van de inwoners. Dat maakt het ook zo’n belangrijke kwestie bij lokale verkiezingen en een dankbaar onderwerp voor journalisten. Draagvlak creëren onder de inwoners is dus essentieel bij aanpassingen.

…betrek ze dus vanaf het begin
In het geval van Alphen-Chaam is het betrekken van de inwoners bij het toekomstig afvalbeleid al helemaal ingebed in het proces naar een raadsbesluit in 2019. Zo is er de enquête over het huidige afvalbeleid en de voorkeuren van de inwoners, vormen zich meerdere klankbordgroepen (per dorpskern) en krijgen de geïnteresseerden een uitnodiging voor een bezoek aan een naburige gemeente met eenzelfde inzamelsysteem als het uiteindelijke voorkeursscenario.

We inventariseren met deze klankbordgroep waar de behoeften liggen van de inwoners. Aan de hand daarvan werken we verschillende scenario’s uit. Uiteindelijk besluit de raad in mei welk scenario het wordt. - Wethouder Frank van Raak, Alphen-Chaam

Maak het zichtbaar
In andere gemeenten waar De AfvalSpiegel veranderingen in het afvalbeleid begeleidt, organiseren we vaak inloopavonden voor de inwoners. Dan vertellen we bijvoorbeeld over de prestaties van de inwoners als het gaat om afvalscheiding en de hoeveelheid restafval. De inwoners hebben dan alle gelegenheid hun vragen te stellen en invloed uit te oefenen op het beleid.

Wat dan ook goed werkt is letterlijk laten zien wat er zoal in het restafval zit. In Alphen-Chaam voerde De AfvalSpiegel onlangs nog een sorteeranalyse uit. Daarvan bewaarden we enkele zakken die we vervolgens meenamen naar de klankbordgroep. Zo zagen de deelnemers met eigen ogen hoeveel plastic, karton en glas er nog in het restafval zit wat er in hun eigen gemeente wordt weggegooid. Vrijwel niemand van de aanwezigen herkende de eigen container in dit plaatje (zie onder) wat we aan de hand van de sorteeranalyse maakten. Het betrekken van de inwoners is dus niet alleen nuttig om de behoeften te inventariseren, maar tegelijkertijd goed om aan bewustwording te werken.

restcontainer Alphen-Chaam
Gemiddelde inhoud in gewichtsprocenten van restcontainer in Alphen Chaam


Afval is de moeite waard.