PMD: wat gebeurt er in 2020 mee?

Afgelopen vrijdag ging een overgrote meerderheid van de Buitengewone Algemene Ledenvergadering van de VNG akkoord met het pakket aan nieuwe afspraken over kunststof verpakkingen. Een ingewikkeld dossier over vergoedingen, ketenoptimalisatie, stoorstoffen, niet-verpakkingen en niet-recyclebare verpakkingen. PMD, wat gebeurt er komend jaar mee?

Dat ligt eraan wie je het vraagt. Voor de meeste burgers verandert er bijna niets. Sommige gemeenten voegen de inzameling van metaal toe aan het PD-afval. En inwoners die van de ene gemeente naar de andere gemeente verhuizen merken geen verschil meer in wat er wel en niet bij het PMD mag. Er komt namelijk een landelijke wel / niet lijst voor gemeenten, zodat er een einde komt aan de onduidelijkheid rondom de scheidingsregels.

Dat was ook een van de belangrijkste speerpunten in de nieuwe overeenkomst. Het moet gemakkelijker worden om het PMD afval te scheiden. Op landelijk niveau wordt er een communicatiecampagne ontwikkeld die zich vooral gaat richten op de stoorstoffen: de objecten die absoluut niet in het PMD mogen. Denk aan piepschuim, kitkokers en volle verpakkingen.

Er komt een landelijke wel / niet lijst voor gemeenten en daarmee een einde aan de onduidelijkheid rondom de scheidingsregels.

Niet-verpakkingen en niet-recyclebare verpakkingen
Een grote verandering in de nieuwe overeenkomst is dat de gemeente een vergoeding krijgt voor alle ingezamelde PMD, in plaats van alleen voor het daarna gesorteerde ‘zuivere’ PMD. Dit betekent dat de gemeente ook voor niet-verpakkingen en niet-recyclebare verpakkingen geld ontvangt. Dat geeft de producenten een financiële prikkel* om betere verpakkingen te maken die wel recyclebaar zijn. Bovendien ontvangt de gemeente de vergoeding sneller dan voorheen.

Ook heeft de gemeente meer keuzevrijheid. Willen ze alleen blijven inzamelen of ook betrokken zijn bij het sorteren en vermarkten? Daar komt meer flexibiliteit in. Het Platform Ketenorganisatie (VNG & Afvalfonds) dat de nieuwe raamovereenkomst invulling gaf, vraagt gemeenten wel om een keuze te maken tussen bronscheiding en nascheiding. Volgens het Afvalfonds zit er na bronscheiding minder geschikt PMD in het restafval om te recyclen. Er lijkt geen vergoeding in te zitten over het nagescheiden deel als een gemeente ook bronscheiding hanteert.

Optimaliseren zuiverheid PMD
Een ander uitgangspunt van de overeenkomst zijn hogere recycledoelstellingen. Waar in 2020 nog 15% stoorstoffen toegestaan is, wordt dit langzaamaan afgebouwd naar 10% in 2025. De communicatiecampagne speelt hierbij een rol, maar gemeenten kunnen ook het eigen inzamelsysteem nog eens onder de loep nemen. In 2018 deed De AfvalSpiegel onderzoek naar de kwaliteit van PMD door meer dan 400 monsters te analyseren. Wat bleek? Niet de stedelijkheidsklasse of wel/geen diftar is van wezenlijke invloed op de zuiverheid, maar het inzamelmiddel. Het gebruik van PMD-zakken leidt tot de hoogste zuiverheid.

Met de nieuwe regels hoeft de gemeente niet meer zo streng te zijn als nu als er een keer een chipszak tussen het PMD zit. De vraag is wel of het residu in het PMD dan nog bij het restafval wordt opgeteld als we kijken naar de VANG-doelstellingen. Misschien is het tijd om niet langer te denken in hoeveelheid kilogram restafval per inwoner, maar meer de focus op het percentage hergebruik te leggen en de zuiverheid van de gescheiden stromen.

 

*Het Afvalfonds (de verpakkende industrie) betaalt de gemeenten voor alle ingezamelde PMD. Hoe meer herbruikbare grondstoffen er in het PMD zitten, hoe voordeliger voor het Afvalfonds. Dat maakt dat het beter is voor de producenten om zo min mogelijk niet-recyclebare verpakkingen te produceren.



Afval is de moeite waard.